Termont over nieuw spoor Rechtvaardige Rechters: “We nemen dit zeer ernstig”
door Sander Luyten en Geert Neyt
Gent –De Rechtvaardige Rechters, het in 1934 gestolen paneel van het meesterwerk De Aanbidding van het Lam Gods van de gebroeders Van Eyck, heeft het centrum van Gent destijds nooit verlaten. Arsène Goedertier heeft het verstopt onder de Kalandeberg. Dat schrijven Marc de Bel en Gino Marchal in hun boek De Veertiende Brief. “Het parket neemt deze theorie zeer ernstig”, reageert burgemeester Daniel Termont. Tegelijk roept hij het publiek om de politie zijn werk te laten doen en zelf niet te gaan graven.
Als politie en parket de komende dagen de Kalandeberg afzetten en graafmachines laten aanrukken, is dat te danken aan jeugdauteur Marc de Bel en de Brabantse amateurspeurder Gino Marchal. In hun boek De Veertiende Brief, dat vanaf vandaag in de boekhandel ligt, schrijven ze dat het gestolen paneel De Rechtvaardige Rechters door Arsène Goedertier werd verstopt onder de Kalandeberg.
Tijdens de persconferentie vanmorgen op het Gentse stadhuis, benadrukte burgemeester Daniël Termont (SP.A) dat het nieuwe spoor ernstig wordt genomen. “Het onderzoek naar de diefstal is nooit afgesloten. Er zijn nog steeds twee mensen bij de gerechtelijke politie belast met het onderzoek. Dit is van groot belang voor de stad en voor de Vlaamse kunstgeschiedenis. Het zou mooi zijn om het paneel nog deze generatie terug te vinden. Als deze nieuwe theorie niet meer dan een stunt was om een boek te promoten, had ik daaraan nooit meegewerkt, en hadden we als stad ook onze raadszaal niet ter beschikking gesteld voor een persconferentie.”
Toch heeft Termont één duidelijke oproep aan de bevolking: “Onderneem niets zelf. Het klinkt misschien belachelijk, maar ga alsjeblief geen putjes graven op de Kalandeberg. Dat is werk voor de politie en het parket.” Het Gentse parket bevestigt dat ze de nieuwe piste ernstig onderzoeken. “Maar of, wanneer en waar we gaan graven, staat echter nog niet vast”, zegt parketwoordvoerster Caroline Jonckers.
Hoe auteurs aan nieuwe theorie kwamen
Gino Marchal kwam te weten dat in 1932, twee jaar vóór de diefstal van De Rechtvaardige Rechters, op de Kalandeberg rioleringswerken aan de gang waren. “Daarbij stuitten de arbeiders op een bepaald moment op een onderaardse koker of gang …”, schrijven hij en Marc de Bel. Die onderaardse gang was ongeveer 80 centimeter breed en 155 centimeter hoog. Volgens De Bel en Marchal ideaal om een paneel van 55 centimeter breed en 149 centimeter hoog in te verbergen.
Arsène Goedertier, de belangrijkste verdachte voor de diefstal van De Rechtvaardige Rechters, zou die gang hebben gekend. “Hij passeerde er elke vrijdagmiddag op weg naar zijn stamcafé Moka”, staat in het boek. “Die gang zou wel eens kunnen leiden naar het Steen van Vijd. Dat is de woning van Joos Vijd, de mecenas van Het Lam Gods, die ook op de Kalandeberg stond.” In het bewuste pand is nu de winkel van Max Mara gevestigd.
Na de dood van Goedertier werden in zijn huis twee sleutels gevonden. Een van die sleutels was van de Sint-Gertrudiskerk in Wetteren, waar hij koster was. Maar het slot waar de tweede sleutel in paste, is nooit gevonden. Volgens de auteurs is die sleutel “misschien van het huis of een van de huizen waar vroeger het Steen van Vijd stond. Vandaar zou Goedertier toegang hebben gehad tot de onderaardse gang.”
Honderden theorieën
De afgelopen 84 jaar zijn al honderden theorieën ontwikkeld over de stoutmoedige diefte uit de Sint-Baafskathedraal. Steeds draaiden die op niets uit.
Volgens Marc de Bel (l.) en Gino Marchal, hier gespot in de Kalandestraat, kende de vermoedelijke dief de Kalandeberg (achtergrond) heel goed. Dus ook de onderaardse gang die er in 1932 tijdens rioleringswerken was ontdekt. Foto: DVH
Deze winkel van Max Mara was vroeger een winkel waar nertssjalen werden verkocht.’ So what? hoor ik je denken. Toch was dit het laatste stukje van de puzzel die Gino in elkaar knutselde!